Άγιος Κύριλλος Ιερομάρτυρας επίσκοπος Γορτύνης Κρήτης και Άγιος Μεθόδιος ο ομολογητής Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης
Ο Άγιος Κύριλλος, αφού πέρασε τη ζωή του όσια και ασκητικά, χειροτονήθηκε στο 68ο έτος της ζωής του επίσκοπος Γορτύνης στην Κρήτη. Αφού κυβέρνησε το ποίμνιο του 25 χρόνια, παρουσιάστηκε στον ηγεμόνα Αγριανό το έτος 299, στα χρόνια των Βασιλέων Διοκλητιανού και Μαξιμιανού, και επειδή με θάρρος κήρυξε τον Χριστό, ρίχτηκε μέσα στη φωτιά. Άλλα ενώ τα δεσμά κάηκαν και τα ξύλα όλα της φωτιάς έγιναν στάχτη, ο Άγιος έμεινε εντελώς αβλαβής.
Τότε αφέθηκε ελεύθερος. Αργότερα όμως, επειδή επέστρεφε στην πίστη του Χριστού πολλούς ειδωλολάτρες, καταδικάστηκε σε θάνατο. Τότε του έβαλαν χαλινάρι στο στόμα και τον φόρτωσαν επάνω σε άμαξα, επειδή ήταν 93 χρονών και δεν μπορούσε να βαδίσει. Όταν έφτασαν σε μια τοποθεσία που ονομαζόταν Ράξο, τα βόδια σταμάτησαν μόνα τους και εκεί ο άξιος Ιεράρχης και αθλητής του Κυρίου, έλαβε το στεφάνι του μαρτυρίου με αποκεφαλισμό.
Να σημειώσουμε εδώ ότι σύμφωνα με τον Δοσίθεο Ιεροσολύμων, υπάρχει και άλλος Κύριλλος Ιερομάρτυρας από την Γορτύνη, που μαρτύρησε το 780 μ.Χ. από τους Σαρακηνούς επειδή δεν αρνήθηκε τον Χριστό. Μάλιστα από τις πληγές του έτρεχε αντί για αίμα, μύρο (σελ. 979 της Δωδεκαβίβλου).
Ο Άγιος Μεθόδιος καταγόταν από μεγάλη και ευσεβή οικογένεια, μέσα στην οποία ανατράφηκε σύμφωνα με τις εντολές του ορθοδόξου χριστιανικού πνεύματος. Γεννήθηκε στις Συρακούσες της Σικελίας και ήλθε στην Κωνσταντινούπολη επί Λέοντος του Ε’, για ν’ αναλάβει κάποια πολιτική υπηρεσία, άξια της υψηλής παιδείας και ικανότητάς του. Τότε στη Βασιλεύουσα, επικρατούσε το ζήτημα της προσκύνησης των Αγίων εικόνων. Ο Βασιλιάς Θεόφιλος, επειδή εκτιμούσε την παιδεία του Μεθοδίου, προσπαθούσε με διάφορες περιποιήσεις να τον πάρει με το μέρος του.
Αλλά ο Μεθόδιος τον παρατήρησε σκληρά και ευθέως, για την ανόητη στάση του απέναντι στις Άγιες εικόνες. Ο Θεόφιλος εξοργισμένος, τον φυλάκισε στο νησί του Αντιγόνου, μέσα σ’ ένα τάφο μαζί με δύο ληστές. Αργότερα όμως, επειδή του εξήγησε κάποιο δύσκολο χωρίο, σχετικά με τις απόκρυφες επιστήμες, τον αποφυλάκισε υπό επιτήρηση. Μετά τον θάνατο του Θεοφίλου, στις 12 Φεβρουαρίου 842 μ.Χ. και επί των ημερών της αυτοκράτειρας Θεοδώρας, ο Μεθόδιος έγινε Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης. Επί της πατριαρχείας του, καθιερώθηκε η γιορτή της Ορθοδοξίας την πρώτη Κυριακή των νηστειών, έγινε η ανακομιδή των λειψάνων του πατριάρχη Νικηφόρου και Θεοδώρου του Στουδίτου και γενικά, μπορούμε να πούμε ότι επί Μεθοδίου παγιώθηκε η νίκη της Ορθοδοξίας.
Απεβίωσε ειρηνικά την 14η Ιουνίου του 846 μ.Χ.