Το επαναστατικό μήνυμα των Τριών Ιεραρχών
Αγαπητοί μου αδελφοί,
Το Σάββατο 30 Ιανουαρίου η Εκκλησία μας τιμά την μνήμη των Τριών μεγάλων Ιεραρχών και Οικουμενικών Διδασκάλων, Βασιλείου του Μεγάλου, Γρηγορίου του Θεολόγου και Ιωάννου του Χρυσοστόμου.
Οι Τρεις Ιεράρχες αποτελούν τρεις φωτεινές προσωπικότητες, που με την διδασκαλία τους τάραξαν τα ύδατα της εποχής τους, μιας εποχής, που χαρακτηριζόταν από την κοινωνική εξαθλίωση, από τις συνεχείς εναλλαγές προσώπων στην πολιτική εξουσία και από την συνύπαρξη διαφορετικών λαών και θρησκειών.
Είναι βεβαίως θλιβερό ότι ίσως να μην έχουμε αντιληφθεί ως Έλληνες χριστιανοί Ορθόδοξοι, αλλά και ως ευρωπαίοι πολίτες την πραγματική διάσταση και το μέγεθος της διδασκαλίας τους.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στη Δύση και συγκριμένα στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού τα έργα του Μεγάλου Βασιλείου διδάσκονται ήδη από τον 16ο αι. και έχουν εκδοθεί στην γερμανική γλώσσα από το 1776.
Οι Τρείς Ιεράρχες ήταν άνθρωποι πολυμαθείς, δραστήριοι. με ανοιχτούς πνευματικούς ορίζοντες και με τεράστια κοινωνική προσφορά. Προσπάθησαν και τελικά πέτυχαν να ενώσουν δύο κόσμους, που έως τότε ενυπήρχαν διαμετρικά αντίθετοι, τον Ελληνισμό και τον Χριστιανισμό.
Κατάφεραν να συνδυάσουν τις λαµπρές ελληνικές πανεπιστημιακές σπουδές τους µε την βαθιά πίστη τους στον Κύριο μας Ιησού Χριστό και αξιοποίησαν αυτήν την ένωση για να ανακαλύψουμε εμείς σήμερα την αυθεντική θρησκευτικότητα, αυτή που απελευθερώνει τον άνθρωπο από δεισιδαιμονίες, από άγχη, από προλήψεις και φοβίες.
Οι Τρεις Ιεράρχες επιθυμούσαν τους χριστιανούς με κριτική σκέψη. Ήθελαν τους χριστιανούς να σκέπτονται, να μελετούν, να ερευνούν, να μαθαίνουν και να προβληματίζονται στις προκλήσεις που συναντούν.
Οι ίδιοι στάθηκαν αντίθετοι με την υποκριτική πνευματικότητα και με την πίστη που τυφλώνει και δεν ελευθερώνει, διότι γνώριζαν ότι η αληθινή παιδεία είναι αυτή που απελευθερώνει τον άνθρωπο και τον απαλλάσσει από τις δεισιδαιμονίες, από τον φανατισμό και τον δογματισμό.
Το επαναστατικό μήνυμα των Τριών Ιεραρχών παραμένει σήμερα πιο επίκαιρο από ποτέ.
Σήμερα, που στη χώρα μας, εν μέσω πανδημίας, οι συζητήσεις για τα όρια και τη σχέση μεταξύ πίστης και επιστήμης έχουν αναζωπυρωθεί, οι Τρείς Μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας μας διδάσκουν ότι η πίστη και η επιστήμη όχι μόνο μπορούν να συνυπάρξουν αρμονικά και συμπληρωματικά, αλλά και να καταστήσουν τον άνθρωπο πνευματικά υγιή και ουσιαστικά ελεύθερο.
Ο Μητροπολίτης Νέας Ιωνίας, Φιλαδελφείας, Ηρακλείου και Χαλκηδόνος ΓΑΒΡΙΗΛ