Η ομιλία του Πρωτοσυγκέλλου στην εκδήλωση για τη Μικρά Ασία
Εἶναι μέσα στήν ἀνθρώπινη φύση νά ζοῦμε μέ τήν ἀνάμνηση τοῦ περασμένου καιροῦ. Καί ζοῦμε ὄχι μόνο ἀνακαλώντας στή μνήμη στιγμές τῆς προσωπικῆς μας ζωῆς, ἀλλά περισσότερο στιγμές πού δέθηκαν μέ τόν ἱστορικό βίο τῆς φυλῆς, σημαδεμένες ἀπό περιστατικά καίρια, συμβάντα καθοριστικά πού διαμόρφωσαν τήν ἱστορική της φυσιογνωμία. Ἡ ἀνάμνηση αὐτή προσδιορίζει οὐσιαστικά ἕνα ἀπό τά βαθύτερα νοήματα τῆς ζωῆς, ἀφοῦ ἡ ἴδια ὁρίζει τήν συνέχειά μας μέ ὅ,τι προηγήθηκε, διαμορφώνοντας ἔτσι τήν παρουσία μας μέσα στόν κόσμο. Ἡ ἀναδρομή αὐτή προκαλεῖ συχνά νοσταλγικό πόνο, καθώς ἐπαναλαμβάνονται γεγονότα πού ἔγιναν αἰτία γιά νά μάς προκαλέσουν βαθιά ὀδύνη καί ἔντονα δάκρυα, αφού σημάδεψαν τό Γένος καί καθόρισαν τή μοίρα του ὡς ορόσημα δραματικά τοῦ ἐθνικοῦ μας βίου.
(1922-2016) : Ενενήντα τέσσερα ἔτη πέρασαν ἀπό τότε πού ἡ Ἑλλάδα ὑπέστη μία ἀπό τίς τρομερότερες τραγωδίες, πού εἶναι δυνατόν νά ὑποστεῖ ἕνας λαός στήν ἱστορική του πορεία. Μέχρι σήμερα, ὕστερα από τόσα χρόνια, εἶναι νωπά τά μνήματα, ἀχνίζον τό αἷμα, καπνίζοντα τά ἐρείπια, ἀσταμάτητοι οἱ στεναγμοί, πύρινα τά δάκρυα, ἀνείπωτοι οἱ καημοί.
Τά μάτια μας, ὁ νοῦς καί ἡ καρδιά μας εἶναι στραμμένα πρός τήν πληγωμένη Μικρά Ἀσία. Κοιτοῦν μέ πίκρα καί κλαῖνε. Ὅσο ζοῦμε, τό μαχαίρι θά εἶναι πάντοτε βαθιά καρφωμένο στην ψυχή μας. Βαθιά καί ματωμένο ἀπό τήν Γενοκτονία, πού υπέστη ὁ Μικρασιατικός Ἑλληνισμός. «Ἀφήσαμε πίσω τά σπίτια μας, τούς ἀγαπημένους μας νεκρούς, τήν γῆ μας. Ἀφήσαμε τά πιό ὄμορφα χρόνια καί τίς Ἐκκλησιές μας. Ἀλλά κουβαλήσαμε μαζί μας τά πατρογονικὰ εἰκονίσματά μας. Καί μ’ αὐτά ἐφτάσαμε ἐδώ νά ξαναφτιάξουμε, ὅπως καί ὅσο μποροῦμε, τή ζωή μας». Αὐτά ἀνέφερε μέ ἀστείρευτη θλίψη μία Μικρασιάτισσα γερόντισσα, ὕστερα ἀπό πολλά χρόνια, ἐδώ στήν Μητροπολιτκὴ Ἑλλάδα. Στά ἁπλά αὐτά λόγια κρύβονται ὅλο τό δράμα, ὅλος ὁ πόνος, ἀλλά καί ὁλόκληρη ἡ ἐλπίδα τοῦ ξεριζωμένου προσφυγικοῦ κόσμου τῆς Ἀνατολῆς. Πίστη καί ἀγώνας εἶναι ἡ καρδιά τοῦ Γένους μας!
Βεβαίως, ἡ Ἐκκλησία μας δεν θά ἦταν δυνατόν νά σιωπήσει στό ὄνομα ὁποιασδήποτε σκοπιμότητας. Μακριά ἀπό ἐπεκτατικές βλέψεις, πέρα ἀπό πολιτικές σκοπιμότητες ἤ φατρίες, ὑψώνει τήν φλόγα τῆς ἱστορικῆς μνήμης καί καλεί ὅλους μας νά στρέψουμε, μέ ἱκετήρια προσευχή, τό νοῦ μας πρός τίς ἀλησμόνητες ἐκεῖνες πατρίδες, πού ἡ ἴδια θεμελίωσε μέ τῆς καρδιᾶς της τό αἶμα, ἤτοι: τῆς Βασιλίδος τῶν Πόλεων, τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τῆς Ἰωνίας, τοῦ Πόντου, τῆς Καππαδοκίας, τῆς Φιλαδελφείας, τῆς Χαλκηδόνας, τῆς Τραπεζούντας, τῆς Σπάρτης, τῆς Ἰνέπολης, τῆς Κασταμονῆς, τῆς Αλάγιας, τῆς Νεάπολης, τοῦ Προκοπίου, τῆς Σμύρνης, τῶν Βουρλῶν, τῆς Σαφράμπολης καί τῶν ἄλλων μικρασιατικῶν περιοχῶν, πανάρχαιων λίκνων τοῦ ἑλληνισμοῦ.
Εἶναι γεγονός πῶς οἱ λαοί πού ἐπιθυμοῦν νά ἔχουν ἱστορική συνέχεια καλοῦνται να μή λησμονοῦν τά περασμένα, ἀλλά οἱ ἑπόμενες γενεές νά διατηροῦν ἄσβεστη τή μνήμη τοῦ παρελθόντος καί οἱ νεότεροι να προβληματίζονται ἀπό τήν παράδοση γιά τήν διαμόρφωση τοῦ μέλλοντος. Τόνωση, παρηγοριά καί ἐλπίδα αἰσθανόμασθε ὅλοι μας, βλέποντας τόν χῶρο αὐτό νά κατακλύζεται ἀπόψε ἀπό νέους καί νέες, Μικρασιάτες καί Μικρασιάτισσες τετάρτης γεννεάς. Αὐτοί, οἱ ὁποίοι κομίζουν τό ἐλπιδοφόρο μήνυμα πῶς μολονότι οἱ Ἐκκλησιές καί τά μνημεῖα τους καταστράφησαν, ἡ σπίθα τοῦ Γένους ζεῖ ἀκόμα μέσα στά ἀποκαΐδια. Ἀνάμεσα στά ἐρείπια βαδίζει ἀκόμη ἡ ψυχή τῆς φυλῆς ὁλόρθη, ὑπερήφανη, ἀγέραστη. Εἶναι λίγα τά χρόνια πού πέρασαν γιά νά πάψει νά χτυπᾶ σ’ ἐκεῖνα τά ματωμένα χώματα ἡ καρδιά μίας γενναίας καί ἀδούλωτης φυλῆς.
Ὡστόσο, ἀποτελεῖ καθῆκον τῶν παλαιοτέρων Μικρασιατῶν νά μεταλαμπαδεύουν στά παιδιά τους τό μεγαλεῖο τοῦ Ἑλληνισμοῦ τῆς Ἀνατολῆς, νά τούς διηγοῦνται ἱστορίες τῆς ζωῆς καί τοῦ πολιτισμοῦ τῶν πατρίδων τους, νά τούς διδάσκουν τά τραγούδια καί τούς χορούς τῶν περιοχῶν τους, ὄχι βεβαίως ἀπό μισαλλοδοξία, ἀλλά γιά νά αἰσθάνονται ὑπερήφανα ὡς ἄνθρωποι, πού εἶναι ἀπόγονοι αὐτῶν τῶν Μεγάλων Πατρίδων. Ἄλλωστε, αὐτή εἶναι καί ἡ προσωπική ἐπιθυμία τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ν. Ἰωνίας, Φιλαδελφείας, Ἡρακλείου καί Χαλκηδόνας κ. κ. Γαβριήλ, καθώς καί ὅλων τῶν Μικρασιατικῶν σωματείων τῆς προσφυγικῆς Μητροπολιτικῆς μας περιφερείας, πού βρίσκονται ἀπόψε στό Μέγαρο Μουσικῆς Ἀθηνῶν καί τά ὁποῖα διακρίνονται γιά τήν δαψιλῆ ἐθνική, κοινωνική, πνευματική καί πολιτιστική δράση τους. Εὐχόμασθε ὀλοψύχως ὁ Θεός τῆς εἰρήνης καί τῆς ἀγάπης νά δροσίζει παντοτινά τούς κόπους τους!
Κάθε ἀνάμνηση ἀπό τά ἔνδοξα ἐκεῖνα μέρη τῆς Μικρασίας ὁμοιάζει μέ λαμπάδα ἄσβεστη πού σιγοκαίει στόν ματωμένο βωμό τῆς θυσίας ὅλων τῶν ἀγαπημένων προσώπων, πού ἔμειναν ἐκεῖ, αἰώνιοι φρουροί στ’ ἁγιασμένα ἐκεῖνα μαρτυρικά χώματα καί λιτανεύουν συνεχῶς τήν ἐλπίδα τῆς ἑλληνικῆς φυλῆς. Καί τώρα ἀγαπητοί μου ἄς σηκώσουμε τά μάτια μας ψηλότερα ἀπό τό φῶς τοῦ φεγγαριοῦ. Ἑνωμένοι καί μέ τίς καρδιές δεμένες, ἄς προσπαθήσουμε αὐτά τά ἱδανικά τῆς φυλῆς μας νά τά μεταφέρουμε ἀκόμη καί στήν ἄκρη τοῦ κόσμου. Ἀρκεῖ νά κρατήσουμε τίς ψυχές μας ἀδούλωτες καί τίς ρίζες μας ἀναλλοίωτες.
Μποροῦμε!