Η Βασιλεία του Θεού

του πρωτοπρεσβύτερου Νικολάου Στασινόπουλου από το βιβλίο «ο όσιος θεοφόρος πατήρ ημών Σάββας ο Νέος 1862 1948 και ΑΣΚΗΤΙΚΟΝ ΙΔΕΩΔΕΣ

Α) ως ενδοκοσμική πραγματικότητα με εσχατολογική προέκταση

«Μετά δε το παραδοθήναι Ιωάννην ήλθεν ο Ιησούς εις την Γαλιλαίαν κηρύσσων το Ευαγγέλιον της Βασιλείας του Θεού».

Βασική και κεντρική θέση στην Διδασκαλία του Χριστού είναι η Βασιλεία του Θεού. Στον ισραηλιτικό λαό υπήρχε η περί Βασιλείας του Θεού διδασκαλία, αλλ” ως μέσον και κυρίως ως προσδοκία. Ελπίδα είναι η πίστη ότι ο Θεός δεν είναι μακριά και θα φέρει την Σωτηρία έστω και αν όλη η πραγματικότητα διαψεύδει τούτο.

Το Κήρυγμα του Χριστού περί Βασιλείας εξελήφθη από πολλούς ως εθνικό κήρυγμα και αυτός ως Εθνικός Κήρυκας του Ισραήλ, λόγω του εθνικού χρώματος της προσδοκίας του ισραηλιτικού λαού. Εδώ έγκειται η διαφοροποίηση.

Το Κήρυγμα του Χριστού δεν έχει πολιτικές – εθνικές και μεσσιανικές ιδέες. Δεν εξυπηρετεί καμία εθνική η άλλη ενδοκοσμική σκοπιμότητα. Ο Χριστός απέκλεισε αυτή την δυνατότητα διό και τον εσταύρωσαν.

Εν αντιθέσει προς τους φανταστικούς υπολογισμούς της εποχής πότε θα έλθει τέλος, ο Χριστός αποφεύγει κάθε υπολογισμόν. Το μόνο που λέγει, είναι να είσθε έτοιμοι διότι « εν ώρα ου δοκείτε έρχεται». Ι Ιησούς δεν κηρύττει την έλευση της Βασιλείας του Θεού ως ένας προφήτης άλλα φέρει μεθ” εαυτού. Έρχεται η Βασιλεία του Θεού δι’ Αυτού, είναι παρόν. «Τυφλοί αναβλέπουσι και χωλοί περιπατούσι, λεπροί καθαρίζονται και κωφοί ακούουσι, νεκροί εγείρονται και πτωχοί ευαγγελίζωνται». «Και στραφείς προς τους μαθητάς είπε μακάριοι οι οφθαλμοί οι βλέποντες α βλέπετε, λέγω γάρ ημίν ότι πολλοί προφήται και βασιλείς ηθέλησαν ιδείν α υμείς βλέπετε και ουκ είδον, και ακούσαι α ακούετε και ουκ ήκουσαν».

Πού είναι η Βασιλεία του θεού; Δεν είναι στο υπερπέραν. Είναι εδώ, είναι ενδοκοσμική πραγματικότητα με προέκταση εσχατολογική. Είναι εδώ πλην κεκρυμμένη, κέκρυπται. Αυτό δεν είναι το βαθύτερο νόημα των παραβολών του Κυρίου; Μέσα στον κόσμο υπάρχει η Βασιλεία του Θεού που φαίνεται κυριαρχούμενος από το κακό. Εδώ ακριβώς ο Θεός ενεργεί το θαύμα της αναγεννήσεως των ανθρώπων. Καθώς κρίνεται ο καθένας μας που ζει και πως ζει. Η κρίση γίνεται τώρα, ανά πάσα στιγμή.

Η Βασιλεία του Θεού είναι παρούσα, όμως δεν κατανοείται. Το θέμα είναι αν και κατά πόσον οικειοποιείται από εμάς. Είναι ο σπόρος «ο πεσών εις την γην…». Δεν έχομε μία λογική η φυσική εξέλιξη κατανοήσεως της Βασιλείας. Έρχεται αφ” εαυτής και οφείλει ο άνθρωπος ναχει υπομονή και να την περιμένει χωρίς μίσος, αδικία κλπ. Οι άδικοι ζουν και θα ζουν με τους δικαίους, όπως τα ζιζάνια με τον σίτον. Την Βασιλεία την βλέπουν όσοι δύνανται.

«Ό έχων ώτα ακούειν ακουέτω». Ώστε η Βασιλεία του Θεού ούτε με λογικά κριτήρια ούτε με πρόκληση είναι δυνατόν να κατανοηθεί. Την κατανοούν οι φυλάσσοντες το θέλημα του Θεού.

Β) Ποιοι θα συμμετάσχουν στην Βασιλεία του Θεού.

Στην Αγία Γραφή ο Ιησούς μακαρίζει τους «πτωχούς τω πνεύματι». Στην Ιουδαϊκή και Ελληνική Γραμματεία μακαρίζονται οι καλοί, οι ενάρετοι, οι πλούσιοι, οι έχοντες τα πάντα καλώς. Ο Χριστός μακαρίζει τους πτωχούς δηλαδή εκείνους που τίποτε δεν περιμένουν από τον κόσμο αυτόν διά την ευτυχίαν των άλλά τα πάντα αναμένουν από τον Θεό, όπως τα πετεινά του ουρανού και τα κρίνα του αγρού. Τα αναμένουν όχι με την έννοια της οκνηρίας αλλά με την έννοια ότι έχουν στραφεί εξ ολοκλήρου προς τον Θεόν και εξαρτούν τα πάντα εξ Αυτού, οι απροσάρμοστοι στον κόσμο αυτό. Οι πτωχοί δεν είναι ούτε οι αφελείς καί αγαθοί, μήτε οι ενδεείς χρημάτων που είναι δυνατόν να καταδικασθούν (ως γνωρίζουμε) επί πλεονεξία. Θα εισέλθουν στην Βασιλεία του Θεού οι βοηθούντες πάντας ανεξαιρέτως. Οι Ειρηνοποιοί, οι νικώντες το μίσος και την βία με την αγάπη.

Οι ειλικρινείς, ως τα μωρά παιδιά. Οι Διωκόμενοι, οι περιφρονημένοι, οι περιφερόμενοι ανά τον κόσμο ως νεκροί. Ασφαλώς εδώ δεν εξυμνούνται τα δεινά της ζωής καθ” εαυτά. Ο Θεός δεν είναι Σαδιστής. Δεν υπάρχει έννοια πεσσιμισμού ή μαζοχισμού στην Αγία Γραφή. Οι ευρισκόμενοι μέσα στα δεινά αυτά και υπακούοντες στον Θεό ζουν τα όρια ζωής και θανάτου, ανθρώπου και Θεού, όντως οριακές καταστάσεις. Βιώνουν το τώρα της Βασιλείας τού Θεού. Είναι το «χαίρετε» του Κυρίου που είναι διαβεβαίωση ότι είσθε μέσα στην Βασιλεία. Και βεβαίως η Βασιλεία των ουρανών δεν περιγράφεται (πρβλ. Μωαμεθανισμός). Είναι το κοντά στον Θεό, η θέα του Θεού. Ο Χριστός δεν μαζεύει πέριξ αυτού τους εκλεκτούς και τους «καλούς» του Ισραήλ αλλά είναι τελωνών και αμαρτωλών φίλος σε πείσμα των «εκλεκτών». Στην Καινή Διαθήκη οι «ευσεβείς» στερούνται χαράς ενώ οι πτωχοί χαίρονται. Δεν έχομε Ηθικοκρατία. Διά τον Ιησούν ισχύουν άλλα κριτήρια διά την είσοδο στην Βασιλεία του Θεού. Δεν θα σωθούν μόνο οι Ιουδαίοι, οι προνομιούχοι, άλλ” όλοι όσοι δεν έχουν το αίσθημα της αυτάρκειας. Το κήρυγμα του Χριστού είναι ανατροπή των πάντων. Λανθάνει σοβαρά όποιος κρίνει τον Χριστιανισμό με τις άξιες του κόσμου αυτού.

Στον Χριστιανισμό «έσονται οι έσχατοι πρώτοι καί οι πρώτοι έσχατοι», «οι τελώναι και αι πόρναι προάγουσιν υμάς εις την Βασιλείαν». Πλησίον είναι ο Σαμαρείτης και όχι ο Λευίτης. Σώζονται οι ειδωλολάτρες και οι αμαρτωλοί. Όλα αυτά δεν υπάρχουν, πουθενά άλλου. Οι μορφές που δοκιμάζουν την ευεργετική Δύναμη του Θεού είναι στο περιθώριο της ζωής αυτής. Οι ασθενείς που περιφρονούνται διότι η ασθένεια των εθεωρείτο αποτέλεσμα αμαρτίας. Οι δαιμονισμένοι είναι δυνατόν να ευρίσκονται πλησιέστερα στον Θεό από τους θεωρημένους εκλεκτούς. Η αγάπη του Χρίστου δεν είναι ρομαντική, ανθρωπιστική άλλ” είναι αγάπη – συμπαράσταση προς άρσιν του κακού και όχι μία φανταστική θεωρητική κριτική της αδικίας. Χάριν του σκοπού της Σωτηρίας των αμαρτωλών δεν διστάζει να τους συναναστραφεί παρά τους γογγυσμούς των φαρισαίων «και διεγόγγυζον… ότι ούτος αμαρτωλούς προσδέχεται και συνεσθίει αύτοίς» χάριν της σωστικής αγάπης και όχι για να συζήσει μετ” αυτών ή ότι είχε τινα ροπήν προς το κακό. Ο γογγυσμός είναι εκδήλωσι φθόνου, είναι αχαριστία.

Τέλος η Βασιλεία του Θεού είναι ανοικτή σ” όλους. Αυτό διδάσκει η παραβολή των προσκεκλημένων στο δείπνο. Λαμβάνουν όλοι μέρος αδιακρίτως. Ο Θεός κι όλα τα αγαθά του είναι στην διάθεση όλων μας. Η αποδοχή της κλήσεως και η συμμετοχή στην Βασιλεία του Θεού εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από την ελεύθερη διάθεση και συγκατάθεση του άνθρωπου.

Δυστυχώς σήμερα δεν αποτελεί πρώτη πρωτεραιότητα η Βασιλεία του Θεού. Δεν μας απασχολεί σοβαρά ο αριθμός των Σωζόμενων η απολλυμένων η «των προστιθεμένων τη πίστει». Μήτε ο πλησιασμός των ατάκτως και «εν πολλαίς άμαρτίαις» διαβιούντων αδελφών ημών της επιστροφής και επανορθώσεως αυτών, και επισυναγωγής των πεπλανημένων και εσκορπισμένων, αλλά ούτε και ο έπαινος των εν άγνοια και παρθενία, διαγόντων αδελφών ημών. Ο μοναχός δεν παραμερίζει τα κεντρικά θέματα α) της αφέσεως των αμαρτιών, β) της Νίκης εναντίον του Θανάτου, γ) της μετοχής στην εν Χριστώ ζωή, δ) της μεταδόσεως στον αμαρτωλό το μήνυμα της Μετανοίας και της συγγνώμης, της ανορθώσεως και της Σωτηρίας, του φωτισμού των σκοτεινών δρόμων της αμαρτίας.