Πρέπει να καλλιεργήσουμε τον αμοιβαίο σεβασμό

Στα θρησκευτικά σύμβολα, την πρόσφατη επίθεση στο Παρίσι, το σημαντικό ρόλο της εκπαίδευσης και τον πολιτικό όρκο αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Η Καθημερινή της Κυριακής» ο Σεβ. Μητροπολίτης Ν. Ιωνίας και Φιλαδελφείας κ. Γαβριήλ. Ακολουθούν αποσπάσματα της συνέντευξης:

  • Πώς αποτιμάτε τα γεγονότα στο Παρίσι με την επίθεση στο Charlie Hebdo;
  • Δυστυχώς, στη Γαλλία τα τελευταία είκοσι χρόνια η πολιτική για τη μετανάστευση οδήγησε σε περιθωριοποίηση των ανθρώπων, με αποτέλεσμα να έχουμε πολλές εκρήξεις βίας, με αποκορύφωμα την πρόσφατη στο Charlie Hebdo. Η Γαλλία είναι ένα «λαϊκό κράτος» και αιώνες προσπαθεί να βγάλει από την καθημερινότητα των ανθρώπων την έννοια του Θεού.

  • Κάποιοι μιλούν για πόλεμο θρησκειών στην Ευρώπη.
  • Oλοι οι άνθρωποι θέλουν να έχουν ένα Θεό στα μέτρα τους. Αυτό έχει οδηγήσει σε εγκλήματα. Διαχρονικά η Ιστορία αποδεικνύει ότι η δημιουργία τέτοιων θρησκευτικών μορφωμάτων καταλήγει στον πόλεμο και τη βία. Η ορθόδοξη παράδοση καταδικάζει τη βία και κάθε μορφή μισαλλοδοξίας που στόχο έχει να χρησιμοποιήσει τα θρησκευτικά σύμβολα.

    Οι άνθρωποι στην ευρωπαϊκή ήπειρο έχουν βαθιά χριστιανική παράδοση, που μπορεί να δώσει στον σύγχρονο άνθρωπο ένα μοντέλο προσωπικής και κοινωνικής ευημερίας, έναν τρόπο ζωής χωρίς εγωισμούς, προκαταλήψεις, με κύριο γνώμονα την απροϋπόθετη αγάπη προς κάθε άνθρωπο. Αυτό που επίσης αξίζει να σημειώσουμε είναι ο τρόπος με τον οποίο κάθε θρησκεία βλέπει τον άνθρωπο. Είναι άλλη η θεώρηση του ανθρώπου στον Χριστιανισμό και άλλη στο Ισλάμ.

    Δεν νοείται στην Ορθόδοξη Εκκλησία η οποιαδήποτε απαξιωτική συμπεριφορά απέναντι σε κάθε ανθρώπινο πρόσωπο και πολύ περισσότερο η αφαίρεση ζωής. Η ανθρωπολογία του Ισλάμ είναι τελείως διαφορετική.

    Το μεγαλύτερο πρόβλημα του Ισλάμ αυτήν τη στιγμή στην Ευρώπη είναι η πολυμορφία του. Η παντελής έλλειψη ιεραρχίας, η ταύτιση πολιτικής και θρησκευτικής παρουσίας προς τα έξω κάνουν το Ισλάμ ένα δύσκολο συνομιλητή και δημιουργούν περισσότερες αγκυλώσεις από αυτές που νομίζουμε ότι υπάρχουν είτε στην Καινή Διαθήκη είτε στο Κοράνι.

    Ο δομημένος διάλογος ανάμεσα στις θρησκείες μπορεί να καλύψει πολλά κενά επικοινωνίας και να εξαλείψει φόβους και μισαλλοδοξίες και των δύο πλευρών.

    Για να μην ξαναζήσουμε γεγονότα όπως αυτά στο Παρίσι, πρέπει να καλλιεργήσουμε τον αμοιβαίο σεβασμό, τη γνώση των θρησκευτικών συμβόλων και πάνω απ’ όλα μία θρησκευτική αγωγή που θα εξασφαλίζει σε κάθε κοινωνία την πρόοδο και την ευημερία. Μένει απλά να δούμε το βάθος της συνειδητοποίησης των Ευρωπαίων ηγετών, πως η θρησκεία δεν είναι παιχνίδι στα χέρια κανενός, αλλά απαραίτητο πλαίσιο για τη διατήρηση της ειρήνης.

    Το όραμά μου είναι να ανοίξω στη μητρόπολή μου ένα σχολείο

    Χτυπάει το κινητό του τηλέφωνο, μου ζητεί συγγνώμη και απαντά: «Ελα, Μιμάκο μου, τι κάνεις; Μην ανησυχείς, δεν είναι τίποτα». Μπορώ να ακούσω τι λέει στο τηλέφωνο μόνον εκείνος: καθησυχάζει τον αδελφό του, ο οποίος αγχώθηκε επειδή η μικρή του κόρη έχει αρρωστήσει από γρίπη. Κλείνει το τηλέφωνο και χαμογελά με την «υπερβολική» συνήθη ανησυχία του… χαζομπαμπά αδελφού του.

  • Στα 32 σας υπήρξατε εκπαιδευτικός σε ιδιωτικό σχολείο της Αθήνας. Πώς σας αντιμετώπισαν τα παιδιά βλέποντας να φοράτε ράσο;
  • Στην αρχή πάντα υπάρχει επιφύλαξη. Είναι λογικό ένας νέος στην εποχή μας να προσεγγίζει το ράσο με απορία. Eχουμε κι εμείς την ευθύνη μας σε αυτό ως Εκκλησία. Oμως είναι και ο καλύτερος τρόπος για να προξενήσει το ενδιαφέρον σ’ ένα νέο άνθρωπο. Δεν πιστεύω, άλλωστε, ότι η εξωτερική αμφίεση μπορεί και πρέπει να κρατά τους ανθρώπους μακριά.

  • Γιατί τα παιδιά βαριούνται τα Θρησκευτικά; Τι δεν πάει καλά στη διδασκαλία τους στα σχολεία;
  • Δεν νομίζω ότι τα παιδιά στο σχολείο βαριούνται μόνο τα Θρησκευτικά. Υπήρξα κι εγώ μαθητής και οι μνήμες μου είναι ακόμη ζωντανές. Αυτό που δεν ξέχασα ποτέ από τα σχολικά μου χρόνια είναι οι καθηγητές εκείνοι που πίστευαν σε αυτό που έκαναν, που με ζήλο και αφοσίωση πλησίαζαν το κάθε παιδί και πολύ περισσότερο φρόντιζαν να μη μιλάνε πολύ, αλλά να κάνουν πολλά. Το μάθημα των Θρησκευτικών, άλλωστε, αυτόν τον χαρακτήρα έχει. Να διαμορφώνει συνειδήσεις, προβάλλοντας έναν άλλο τρόπο ζωής.

    Πιστεύω ότι το καλύτερο μάθημα για τα παιδιά δεν είναι μόνο αυτό που τους διδάσκεις από την έδρα, αλλά και με τον τρόπο της ζωής σου, με τις αρχές που εκπέμπεις στους μαθητές.

  • Τώρα διδάσκετε σε σχολεία;
  • Από την ημέρα της εκλογής μου έπαψα να διδάσκω σε σχολείο. Παρ’ όλα αυτά σε συνεννόηση με το υπουργείο Παιδείας και τις αρμόδιες υπηρεσίες ζήτησα και πήρα την άδεια να επισκέπτομαι τα σχολεία της Μητροπόλεώς μας. Oχι για να διδάξω ούτε για να δημιουργήσω εντυπώσεις, όπως ίσως πουν κάποιοι. Απλά πιστεύω βαθύτατα ότι ο χώρος του σχολείου έχει όλες τις προϋποθέσεις που χρειάζεται μία σωστή σχέση, μία ζωντανή μαρτυρία, ένας εναλλακτικός τρόπος να μιλήσεις γι’ αυτό το οποίο πιστεύεις. Τα παιδιά, άλλωστε, είναι πάντα οι καλύτεροι κριτές.

  • Θέλετε να δημιουργήσετε στην μητρόπολή σας ένα σχολείο;
  • Είναι το όραμά μου. Πιστεύω απόλυτα στην εκπαίδευση. Φρονώ πως είναι το καλύτερο αναπτυξιακό μοντέλο που θα έπρεπε να ακολουθήσει η Ελλάδα για τα επόμενα πενήντα χρόνια. Χρειαζόμαστε σωστό και σταθερό εκπαιδευτικό σύστημα και η Εκκλησία έχει να προσφέρει πολλά στην εκπαίδευση. Η πρότασή μου θα είναι να παντρέψουμε την τεχνολογία, την ελληνική μας παράδοση και ιστορία με τις αρχές του χριστιανισμού. Αυτό φιλοδοξώ να δημιουργήσω στη μητρόπολή μου.

    Ο πολιτικός όρκος

  • Οι εκλογές έφεραν αλλαγή στον κυβερνητικό συνασπισμό, με τον ΣΥΡΙΖΑ να έρχεται με… φόρα ανατροπής. Πώς βλέπετε μία πρόταση εκ μέρους της κυβέρνησης για διαχωρισμό Εκκλησίας – Κράτους;
  • Κατ’ αρχήν μέχρι σήμερα δεν υπήρξε τέτοια πρόταση. Τις σχέσεις όμως Εκκλησίας – Πολιτείας τις διέπει η βασική αρχή των διακριτών ρόλων. Ισως περισσότεροι παραμένουμε στην λέξη «διακριτοί» ξεχνώντας τη μεγάλη σημασία που έχει η δεύτερη έννοια. Φρονώ πως όταν η άσκηση του ρόλου εκάστου γίνεται μέσα σε πνεύμα κοινής ωφέλειας και αμοιβαίας συνεργασίας για το καλό των συμπολιτών μας, θα συνεχίσει να εφαρμόζεται στη πράξη η ουσιαστική πνευματική και κοινωνική προσφορά της Εκκλησίας στην πατρίδα μας.

  • Υπήρξαν μητροπολίτες που ετάχθησαν υπέρ του πολιτικού όρκου. Ποια η άποψή σας;
  • Αυτό που θα ήθελα απλώς να επισημάνω είναι αυτό που λέει ο Ιησούς Χριστός στην Επί του Ορους Ομιλία Του: «Εστω δε ο λόγος υμών ναι ναι, ου ου. Το δε περισσόν τούτων εκ του πονηρού εστίν».

    Γυρίζει προς το τραπέζι, δοκιμάζει λίγο τυρί, δείχνει άνθρωπος που δεν φοβάται να εκδηλώσει την απλότητά του, το ανθρώπινο πρόσωπό του. «Πάρτε, πάρτε παγωτό, είναι πολύ καλό» λέει, ενώ μια στιγμή αργότερα διαμαρτύρεται γιατί, επειδή κάθεται δίπλα στο παράθυρο, «κάηκε η πλάτη μου από τον ήλιο».

  • Νιώθετε άνετος με τους πολιτικούς, με τους δημοσιογράφους;
  • Γιατί να μην νιώθω άνετος; Ολοι πρέπει να είμαστε απλοί άνθρωποι. Δεν βλέπω τον λόγο να παίρνω μια ψεύτικη πόζα απέναντι στους ανθρώπους, όποιοι κι αν είναι αυτοί, έστω κι αν κατέχουν ένα είδος εξουσίας. Σε αυτήν την περίπτωση, η συνάντηση χάνει την αυθόρμητη χαρά της. Τη ζωή σου δεν την προβάλλεις· τη ζεις.