Ομιλία Μητροπολίτου Πισιδίας κ. Ιώβ

ΙΓ΄ Κυριακὴ Λουκᾶ
Νέα Ἰωνία, 24 Νοεμβρίου 2024

Σεβασμιώτατε Μητροπολῖτα Νέας Ἰωνίας κ. Γαβριήλ, ἀγαπητὲ ἐν Χριστῷ ἀδελφέ,

Μὲ μεγάλη συγκίνηση συλλειτούργησα μαζί σας, Σεβασμιώτατε, σήμερα, σὲ αὐτὸν τὸν μεγαλοπρεπῆ Καθεδρικὸ Ναό, τὸν Ναὸ τῶν Ἁγίων Ἀναργύρων, ὄχι μόνο ἐπειδὴ μᾶς συνδέει μία μακροχρόνια φιλία, ἀλλὰ καὶ κυρίως ἐπειδὴ ἡ ἱστορία συνδέει τὶς δύο Ἱερὲς Μητροπόλεις μας. Πράγματι, ἐδῶ, σὲ αὐτὴν τὴν περιοχὴ τῆς Ἀθήνας, χιλιάδες πρόσφυγες βρῆκαν τὸ καταφύγιό τους μετὰ ἀπὸ πολλοὺς διωγμούς, μετὰ τὴν μεγάλη καταστροφὴ τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ἐρχόμενοι ἀπὸ τὴν Σπάρτη, τὴν Ἀλάνια καὶ τὴν Ἀττάλεια. Ἐδῶ μὲ τὴν πρόνοια τοῦ Θεοῦ βρέθηκε ὁ μακαριστὸς Ἐπίσκοπος Πατάρων Μελέτιος (Χρηστίδης), παλαιὸς βοηθὸς Ἐπίσκοπος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας, μὲ καταγωγὴ ἀπὸ τὴν Σπάρτη, ἕνας ἄνθρωπος εὐρυμαθής, ἕνας ἥρωας τοῦ Ἑλληνισμοῦ τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ὁ «Ἅγιος τῶν Πισιδῶν». Σὰν ἄλλος Μωϋσὴς ὑποστήριξε καὶ καθοδήγησε τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ σὲ μία νέα πατρίδα, καί, σὰν πρόσφυγας μεταξὺ τῶν προσφύγων, τοὺς προέτρεψε μέσα σὲ ἀπόλυτη φτώχεια, ἀσκητικὴ ζωὴ καὶ ταπείνωση, νὰ παραμείνουν πιστοὶ στὶς ἐντολὲς τοῦ Κυρίου. Καὶ σήμερα, ἐνῷ ἀπὸ τὴν ἐκδημία του ἀναπαύεται σωματικὰ ἐδῶ, σὲ αὐτὴ τὴν γῆ, πίσω ἀκριβῶς ἀπὸ τὸ ἱερὸ βῆμα τοῦ ναοῦ, παρίσταται πνευματικὰ στὸ ἐπουράνιο θυσιαστήριο καὶ πρεσβύει γιὰ ὅλους ἑμᾶς.

Καὶ ποιὰ εἶναι, ἀγαπητοὶ πατέρες, ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές, ἡ διδασκαλία, τὴν ὁποία ἐνσάρκωνε καθημερινὰ κατὰ τὴν ἐπίγεια ζωή του; Ποιὰ εἶναι ἡ διδασκαλία, τὴν ὁποία κήρυξε μὲ τοὺς σοφοὺς λόγους του καὶ μὲ τὴν ἁγία βιοτή του; Εἶναι ἡ διδασκαλία τοῦ Κυρίου μας στὸ Εὐαγγέλιο, καὶ ἰδιαίτερα αὐτὸ ποὺ ἀκούσαμε στὴν σημερινὴ περικοπή.

Ἕνας «ἄρχων» ῥώτησε τὸν Κύριό μας πῶς νὰ κληρονομήσει τὴν αἰώνια ζωή, καὶ ὁ Κύριος τοῦ ἀπάντησε μὲ μία σειρὰ ἐντολῶν, ἀπὸ τὸ δεύτερο μέρος τοῦ Δεκαλόγου (Ἡσ. κ΄ 13-16· Δευτ. ε΄ 17-20): μὴ μοιχεύσῃς, μὴ φονεύσῃς, μὴ κλέψῃς, μὴ ψευδομαρτυρήσῃς, τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα σου. Ὁ «ἄρχων» ἀπάντησε ὅτι τηρεῖ ὅλα αὐτὰ ἀπὸ τὴν νεανική του ἡλικία. Τότε ὁ Κύριος τοῦ εἶπε ὅτι κάτι τοῦ λείπει καὶ τόν προέτρεψε νὰ πουλήσει ὅ,τι εἶχε καὶ νὰ τὰ μοιράσει στοὺς φτωχούς, ἔτσι ὥστε νὰ μπορεῖ νὰ ἔλθῃ νὰ τὸν ἀκολουθήσῃ καὶ νὰ ἀποκτήσῃ θησαυρὸ στὴν βασιλεία τῶν οὐρανῶν (Λκ. ιη΄ 22). Ὁ ἱερὸς Εὐαγγελιστὴς σημειώνει ὅτι ὁ ἄρχων, ἀκούγοντας αὐτοὺς τοὺς λόγους τοῦ Κυρίου, λυπήθηκε ἐπειδὴ ἦταν πολὺ πλούσιος. Στενοχωρήθηκε πιθανῶς ἐπειδὴ ἦταν προσκολλημένος στὰ ὑλικά του ἀγαθά, στὴν ἐπίγεια ἄνεσή του καὶ ἴσως στὴ φήμη του.

Τὸ θέμα τῆς ἀπληστίας (φιλαργυρίας) ἀναφέρεται συχνὰ στὰ Εὐαγγέλια ὡς ἐμπόδιο γιὰ τὴν κληρονομία τῆς Βασιλείου τοῦ Θεοῦ. Ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστὸς λέει ξεκάθαρα: «Κανένας δοῦλος δὲν μπορεῖ νὰ δουλεύει σὲ δύο κυρίους. Ἤ θὰ μισήσει τὸν ἕνα καὶ θὰ ἀγαπήσει τὸν ἄλλο, ἢ θὰ παραμείνει ἀφοσιωμένος στὸν ἕνα καὶ θὰ περιφρονήσει τὸν ἄλλο. Δὲν μπορεῖτε νὰ ὑπηρετήσετε τὸν Θεὸ καὶ τὸν μαμμωνά» (Λκ. ις΄ 13). «Μαμμωνᾶς» ἐδῶ σημαίνει τὴν προσωποποίηση τοῦ ὑλικοῦ πλούτου, ποὺ οἱ ἄνθρωποι συχνὰ ἀποθεώνουν, εἰδικὰ στὴν ὑλιστικὴ ἐποχή μας, στὴν ὁποία ἡ ἀγάπη τοῦ χρήματος κυριαρχεῖ στὴν καταναλωτικὴ κοινωνία μας, ἡ ὁποία συνεχῶς προωθεῖ τὸν καταναλωτισμὸ στὸν κόσμο, ὁ ὁποῖος καθοδηγεῖται ἀπὸ τὴν οἰκονομία τῶν ἀγορῶν, ποὺ ἐνδιαφέρονται μόνο γιὰ τὸ κέρδος.

Ὁ Κύριός μας, ὡστόσο, δὲν περιφρονεῖ τὸν πλοῦτο καθ’ ἑαυτόν. Στὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο δὲν λέει στὸν ἄρχοντα νὰ καταστρέψει τὸν πλοῦτο του, ἢ ἁπλῶς νὰ ἀπαλλαγεῖ ἀπὸ αὐτόν, ἀλλὰ τὸν προτρέπει νὰ τὸν δώσει στοὺς φτωχούς, προκειμένου νὰ ἀποκτήσει θησαυροὺς στὴν βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Ἔτσι, ὁ Σωτήρας μας ὑποδεικνύει ὅτι ὁ πλοῦτος ὀφείλει νὰ λειτουργεῖ γιὰ τὴν εὐεργεσία τῶν πλησίον μας, εἰδικότερα τῶν πιὸ φτωχῶν. Τὰ χρήματα πρέπει νὰ διατίθενται ὄχι μὲ ἐγωιστικὸ τρόπο, ἀλλὰ μὲ γενναιοδωρία. Ὁ ἐλεήμων Κύριός μας, μᾶς καλεῖ νὰ εἴμαστε ἐλεήμονες καὶ διδάσκει νὰ εἴμαστε γενναιόδωροι καὶ νὰ μοιραζόμαστε τὸν πλοῦτο μας, μὲ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη. Ἰλαρόν δότην ἀγαπᾷ ὁ Θεός.

Τὸ πρόβλημα, κατὰ συνέπεια, δὲν βρίσκεται στὸν πλοῦτο καθ’ ἑαυτόν, ἀλλὰ στὴν δική μας προσκόλληση σὲ αὐτόν, ἡ ὁποία μᾶς ἐμποδίζει νὰ μετέχουμε σὲ ἔργα ἐλεημοσύνης καὶ φιλανθρωπίας, καὶ μᾶς ἀναγκάζει νὰ ἐπιθυμοῦμε πάντα νὰ συγκεντρώνουμε καὶ νὰ ἀναζητοῦμε νὰ ἔχουμε περισσότερα γιὰ τοὺς ἑαυτούς μας. Αὐτὴ εἶναι ἡ οὐσία τοῦ προβλήματος τῆς ἀπληστίας. Μποροῦμε, συνεπῶς, νὰ δοῦμε ὅτι ἡ θεραπεία τῆς ἀπληστίας εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς ἄσκησης τῆς ἐλεημοσύνης. Σύμφωνα μὲ τὸν Ἀββᾶ Δωρόθεο, ἡ ἀπληστία σταματάει ὅσους ἐπιθυμοῦν νὰ εἶναι ἐλεήμονες, ἐνῷ ἡ ἐλεημοσύνη τοὺς θεραπεύει ἀπὸ τὴν ἀπληστία, καθὼς αὐτὴ εἶναι ἡ ἀντίθετή της ἀρετή. Τὸ κεντρικὸ μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Κυρίου εἶναι ὅτι χρειάζεται νὰ μάθουμε νὰ εἴμαστε ἐλεήμονες πρὸς τοὺς πλησίον μας, χρειάζεται νὰ μάθουμε νὰ μοιραζόμαστε, καὶ ὅτι πρέπει νὰ ἀγαπᾶμε ἄνευ ὅρων.

Αὐτὴ εἶναι ἡ καρδιὰ τῆς διδασκαλίας τοῦ Κυρίου μας, αὐτὴ εἶναι ἡ καρδιὰ τοῦ εὐαγγελικοῦ μηνύματος, τὸ ὁποῖο συνεχίζει νὰ κηρύσσεται σήμερα στὴν γῆ τῶν προγόνων σας. Πράγματι, μὲ τὴν πρόνοια τοῦ Θεοῦ, ἀναγεννᾶται ἀπὸ τὶς στάχτες της ἡ ἐκκλησιαστικὴ ζωὴ στὴ Μικρὰ Ἀσία. Ἑκατὸ χρόνια μετὰ τὴν μεγάλη καταστροφή, ἐκκλησίες εἶναι πλέον ἀνοικτὲς στὴ Σμύρνη, τὴν Ἀττάλεια, τὴν Σίδη, τὴν Ἀλάνια καὶ ἐξυπηρετοῦν καὶ πάλι τὶς πνευματικὲς ἀνάγκες ὄχι μόνο τῶν χιλιάδων Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν, οἱ ὁποῖοι βρῆκαν καταφύγιο σήμερα στὴ γῆ τῶν προγόνων σας, ἀλλὰ καὶ ἀρκετῶν ντόπιων ἀνθρώπων, ποὺ ἔχουν γνωρίσει καί γνωρίζουν τὸ Φῶς τῆς Ἀληθείας. Αὐτὸ εἶναι τὸ ἀποτέλεσμα τῆς ἱεραποστολικῆς δράσεως μιᾶς ἀκόμη ὁσιακῆς μορφῆς, πολὺ γνωστῆς σὲ ἑσᾶς, τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Σωτηρίου (Τράμπα), τοῦ ἀμέσου προκατόχου μου στὴν Μητροπολιτικὴ ἕδρα τῆς Πισιδίας, ὁ ὁποῖος, χωρὶς νὰ φοβηθῇ τίποτα ἄνοιξε καὶ πάλι τὶς ἐκκλησίες γιὰ τὶς πνευματικὲς ἀνάγκες ὅλων τῶν Ὀρθοδόξων πιστῶν, ποὺ κατοικοῦν σήμερα στὴν Πισιδία, ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὴν ἐθνική τους καταγωγή, ἐφ΄ ὅσον ἡ Ἐκκλησία ἑνώνει ὅλους στὸ ἕνα σῶμα τοῦ Χριστοῦ.

Χάρη στὶς προσπάθειές του, αὐτὸ τὸ ἱεραποστολικὸ ἔργο συνεχίζεται μὲ τὸ ἴδιο πνεῦμα καί μέ δυναμικότητα καὶ σήμερα στὴν Ἀττάλεια, τὴνΣίδη, τὴν Ἀλάνια, τελεῖται καθημερινὰ ἡ Θεία Λειτουργία, ἐπιτελοῦνται τὰ ἱερὰ μυστήρια καὶ κηρύσσεται ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, ἱερουργεῖται τό μυστήριο τῆς ζωῆς, τῆς κατά Χριστόν καί ἐν Χριστῶ ζωῆς· ἔτσι ἀνταποκρινόμαστε στὴν ἰσχυρὴ βούληση τοῦ Θεοῦ «πάντας ἀνθρώπους σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν» (Α΄ Τιμ. β΄ 4).

Αὐτὸ εἶναι ἕνα δύσκολο ἔργο, τὸ ὁποῖο πραγματοποιεῖται σὲ δύσκολες συνθῆκες. Οἱ κληρικοί μας, γιὰ παράδειγμα, καὶ οἱ πιστοί συναντοῦν δυσκολίες στὴν ἔκδοση ἀδειῶν παραμονῆς, καὶ ζοῦν σὲ μία χώρα ποὺ ἀντιμετωπίζει πληθωρισμό, καθὼς διέρχεται μία σημαντικὴ οἰκονομικὴ κρίση. Γι΄ αὐτὸν τὸν λόγο θὰ ἤθελα νὰ ἀπευθύνω ἔκκληση στὴ γενναιοδωρία ὅλων σας, ἀγαπητοὶ ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφὲς ἐν Χριστῷ, νὰ συνεχίσετε νὰ ὑποστηρίζετε τὸ ἱεραποστολικὸ ἔργο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πισιδίας, ἔτσι ὥστε τὸ λυχνάρι τοῦ φωτὸς τοῦ Χριστοῦ νὰ μὴ σβύσει, ἀλλὰ νὰ συνεχίσει νὰ λάμπει στὴν γῆ τῶν προγόνων σας.

Σεβασμιώτατε, ἀγαπητοὶ πατέρες, ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές,

Ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία συνεχίζει σήμερα τὴν ἀποστολή της στὴ Μικρὰ Ἀσία, ὄχι μόνον χάρη στοὺς ἀφοσιωμένους ποιμένες, ποὺ ἔχουν ἐγκαταλείψει τὰ πάντα γιὰ νὰ ἀκολουθήσουν τὸν Χριστό, καὶ νὰ κηρύξουν τὸ Εὐαγγέλιο τῆς εὐσπλαγχνίας, ἀλλὰ καὶ χάρη στὶς προσευχὲς καὶ στὴν ἰδική σας προσευχητική καί εὐρύτερη ὑποστήριξη. Σᾶς εἴμαστε ἀπείρως εὐγνώμονες γιὰ ὅλα ὅσα ἔχετε κάνει στὸ παρελθὸν καὶ συνεχίζετε νὰ κάνετε σήμερα. Εἴμαστε εὐγνώμονες γιὰ τὶς ἐπισκέψεις σας, οἱ ὁποῖες μᾶς ἐνθαρρύνουν. Καὶ σᾶς εἶμαι ἰδιαίτερα εὐγνώμων γιὰ τὴν ἀγάπη καὶ τὴν φιλοξενία, ποὺ ἐκδηλώνετε σήμερα πρὸς ἐμένα. Σὰν ἀναγνώριση [ὅλων αὐτῶν] θὰ ἤθελα νὰ σᾶς δωρίσω αὐτὴν τὴν μικρὴ εἰκόνα ὅλων τῶν Ἁγίων τῆς Πισιδίας, προκειμένου νὰ πρεσβεύουν γιὰ ἐσᾶς καὶ νὰ σᾶς προστατεύουν, καὶ γιὰ νὰ μὴν ξεχνᾶτε νὰ μᾶς ἀναφέρετε στὶς προσευχές σας, ὅλους ἐμᾶς ποὺ ζοῦμε καὶ ἐκτελοῦμε τὸ ποιμαντικὸ ἔργο στὴ γῆ τῶν προγόνων σας.’

Σᾶς μεταφέρω τήν χαρι και τήν εύλογία τῶν άλησμονήτων ἐκείνων τόπων καί πατρίδων σας, ὅπου οἱ πατέρες σας ἐδημιούργησαν ζωή καί ἄφησαν ἀνεξίτηλα ἴχνη. Σᾶς μεταφέρω ὅσα ὑπῆρχαν και ὅσα ἔμειναν, τά ἄρρητα καί τά ἀνέκφραστα. Σᾶς μεταφέρω τό ἄρωμα τῆς ἁγνῆς πίστεως τῶν πατέρων σας. Ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ μαζί μέ τίς προσευχές ὅλων μας, τῶν ζώντων καί τῶν κεκοιμημένων, νά σᾶ συνοδεύουν καί νά σᾶς χαρίζουν προκοπή καί ὑγεία καί δύναμι καί ὅλα τά ἀγαθά. Ἀμήν.